Improvizaj medicinaj naboj estas nesufiĉaj por trakti ĉiujn kun vundo, kronika kondiĉo, malsano aŭ alia malsano.
Faress Arafat
Gaza Sektoro / la 10-an de septembro 2024
originala artikolo (en la angla):
La sansistemo en la Gaza-strio tute kolapsis. La israela armeo detruis la plej multajn el la hospitaloj en la Strio, devigante ilin elservo en tempo kiam la nombro da mortintoj kaj vunditoj daŭre kreskas.
Krom militaj vundoj, malsanoj kaj epidemioj plivastiĝas. Ĉi tiuj kondiĉoj estas neevitebla rezulto de la manko de purigaj materialoj, pura akvo, persona higieno, kunligita kun pliigita kontakto inter homoj en tre mallozaj spacoj kaj la disvastiĝo de kloakaĵo kaj rubo en la stratetoj de delokigaj tendaroj.
Por mildigi la katastrofon, medicina kunlaborantaro starigis malgrandajn medicinajn punktojn en tendoj en preskaŭ ĉiu tendaro por trakti malsanulojn. Post kiam mia familio kaj mi estis delokigitaj de Khan Younis al Rafah en oktobro 2023, mi laboris en medicina punkto en Rafah dum du monatoj (proksimume meze de decembro ĝis meze de februaro 2024). En tiu tempo, la severeco kaj disvastiĝo de malsanoj ne estis tiel grandaj kiel ili estas nun.
La medicina punkto, kie mi volontis, estis tendo el plastaj toloj kaj lignaj fostoj, prizorgita de kuracistoj, flegistinoj kaj apotekistoj. En la somera varmo, la tendo estis tre varma, malfaciligante la spiron. Diagnozo kaj kuracado estis faritaj en la sama tendo, sed ofte mankis al ni multaj necesaj traktadoj. Ĉiuj servoj, kiujn ni provizis, estis senpagaj.
Ni vidis proksimume 400 ĝis 500 pacientojn ĉiutage, la plej multaj el kiuj estis infanoj suferantaj de intestaj infektoj, malvarmumoj kaj subnutrado. Ni povus helpi kelkajn pacientojn, sed por tiuj, kiuj suferas kronikajn aŭ gravajn malsanojn, ni devis pardonpeti, ĉar ni havis malmulte por proponi al ili, precipe tiuj kun endokrinaj malordoj kaj diabeto.
Mia rolo kiel flegisto implikis ŝanĝi bandaĝojn, administri injektojn kaj suturi vundojn. Estis tre lacige trakti la nombron da vunditoj, kiujn ni ĉiutage ricevis, precipe kun nesufiĉaj rimedoj. Ni devis improvizi, sed ni ne ĉiam sukcesis. Hospitaloj ne povis pritrakti simplajn vundojn kaj oftajn malsanojn ĉar ili estis koncentritaj al tiuj vunditaj de la bombadoj. Krizsekcioj ĉiam estis plenaj de vunditaj kaj forpasintaj individuoj.
Post pluraj semajnoj da laborado, mi rimarkis la gravan disvastiĝon de infektaj malsanoj kiel fungaj infektoj kaj virusa hepatito. Hepatito A estas speciale danĝera; se lasita netraktita, pacientoj mortos.
La rakonto de mia 15-jara nevino, Sondos, ilustras kiel kondiĉoj kiuj povus esti kuraceblaj en normalaj cirkonstancoj fariĝas draste pli malbonaj kiam hospitaloj estas aŭ detruitaj aŭ etenditaj preter kapablo. Sondos suferis de iometa doloro en ŝia maldekstra genuo baldaŭ post kiam la milito komenciĝis. Ŝi estis delokigita kun sia familio plurajn fojojn kaj alvenis en Rafah, kaj ŝia fizika kaj psikologia kondiĉo plimalboniĝis.
Iun tagon, ŝia stato plimalboniĝis kaj ŝi tute ne plu povis marŝi, do mi kondukis ŝin al la Gaza Eŭropa Hospitalo. La kuracisto, kiu ekzamenis ŝin, komencis fari kelkajn testojn; ŝi bezonis MR, sed la nura aparato estis en Al-Shifa Hospital en la nordo de Gaza Sektoro, kaj la israelaj okupaciaj trupoj bombis ĝin kiam ili sturmis la hospitalon. Ni neniam ricevis definitivan diagnozon, sed la kuracistoj diris al ni, ke ŝi perdos sian kruron se ŝi ne estos kirurgio.
Bedaŭrinde, estas miloj da vunditaj homoj, kiuj bezonas kirurgion kaj atendas sian vicon, kaj tial ŝi verŝajne ne baldaŭ estos operaciita. Intertempe, la stato de Sondos plimalboniĝas ĉiutage kaj ankaŭ pliiĝas la risko, ke ŝi perdos sian kruron.
Post la invado de Rafah, mi evakuis al Egiptio komence de aprilo 2024 kun kelkaj membroj de mia familio. Lastatempe mi kontaktis mian kolegon Enas por demandi ŝin kiel fartas la kuracaj punktoj. Enas laboras ĉe medicina punkto en la tendaroj en la mezo de la Strio, kaj ĝi fariĝis terure superplena post la delokiĝo de homoj de Rafah.
La israelaj okupaciaj trupoj detruis ĉiujn akvoliniojn kaj sensaligejojn, kaj la areo jam ne havis malplenan spacon aŭ trinkakvon. Ŝi priskribis la tendaron kiel malliberejon fermitan de ĉiuj direktoj, plenigita kun kloakaĵo, rubo, muŝoj, strangaj insektoj, kaj eĉ hundoj. La altiĝantaj temperaturoj plimalbonigis la situacion.
Mi demandis ŝin pri la specoj de malsanoj kaj vundoj kiujn ŝi vidis. La nombro da pacientoj multfoje pliiĝis post la komenco de somero kaj la delokiĝo de homoj de Rafah al Khan Younis, kaj la plej multaj pacientoj havis haŭtajn malsanojn, kiuj ofte estas asociitaj kun aliaj malsanoj.
Vira hepatito rapide disvastiĝis pro la manko de trinkakvo kaj la malabundeco de banakvo. La pureco kaj akvokrizo, kune kun la manko de purigaj materialoj, fariĝis kritikaj. Al publikaj banĉambroj uzitaj fare de tendarloĝantoj mankis baza steriligo, akcelante malsantranssendon.
La plej nova ĝisdatigo de la Palestina Ministerio pri Sano raportis la ĉeeston de la poliomjelitviruso en kloakakvo. Ni alfrontas novan sankatastrofon en la Gaza-strio en tempo, kiam la malmultaj duonfunkciantaj hospitaloj estas superŝutitaj de la nombro da vunditoj kiuj serĉas prizorgon.
Ni eble baldaŭ atestos la disvastiĝon de novaj malsanoj inter la forlokitoj, kaj krom se traktadoj estos disponeblaj, multaj mortos.
Ĉi tiu artikolo estas kunpublikigita kun Washington Report on Middle East Affairs.
No comments:
Post a Comment